Parawan to wolnostojąca, przenośna ściana, zazwyczaj zdobiona zdobiona kaligrafią lub obrazkiem. Najczęściej jest to ekran składający się z dwóch, czterech, sześciu lub ośmiu składanych paneli. Oprócz ochrony przed wiatrem, służy jako atrakcyjna przegroda w pomieszczeniu, zamyka i rozgranicza wnętrza. Dawniej parawany był obowiązkowymi elementami wyposażenia japońskich pałaców, świątyń, sanktuariów i elitarnych domów. Jak już pisaliśmy, historia pięknie zdobionych, lekkich parawanów pochodzi z Japonii. Produkcja i zdobienie parawanów urosło tam do rangi sztuki. W domach czy świątyniach parawany zachwycały zdobieniami przedstawiającymi przeróżne motywy: przyrodę, religię, życie codzienne, sceny walk itp.
W tradycyjnym domu japońskim można była zobaczyć kilka rodzajów przegród, które dla uproszczenia nazywamy parawanami:
Shoji – panel zastępujący okno, wykonany z delikatnej drewnianej ramy pokrytej przepuszczającym światło papierem. Była to przegroda zewnętrzna pozwalająca na dostęp światła dziennego do wnętrza domu, a także ekran oddzielający pomieszczenia w budynku; Fusuma – ruchoma przegroda wykonana z drewnianego stelażu, pokryta grubszym papierem, często zdobiona tradycyjnymi dla kultur azjatyckich malowidłami przedstawiającymi sceny rodzajowe, krajobrazy, zwierzęta, potwory lub bohaterów historycznych; Byobu – składany parawan ochraniający przed wiatrem; Tsuitate – ekran wejściowy z pojedynczym panelem; Tobusuma – przesuwane okno drewniane.
Z czego powstawały parawany?
Warto odróżniać parawany chińskie i japońskie. Parawany stosowane w Chinach były z reguły ciężkimi konstrukcjami drewnianymi z zawiasami i skórzanymi rzemieniami przeciągniętymi przez otwory. Wokół solidnych ram znajdowały się obrazy przedstawiające sceny z życia codziennego lub przyrodę. Lekkie papierowe parawany były charakterystyczne dla domów japońskich. Tradycyjnie parawany japońskie były wykonywane z naturalnych materiałów, takich jak papier, drewno, jedwab, bambus, kamień. Głównym materiałem był wyrabiany ręcznie (często malowany) papier zwany washi. Japończycy rozwinęli sztukę wytwarzania papieru ok. VII w. po tym jak nowy wynalazek dotarł do nich z Chin. Na początku papier powstawał z konopi, z czasem zaczęto dodawać do niego inne włókna, sprawiając, że materiał stawał się coraz trwalszy. Znaczą część sztuki i codziennego życia Japonii oparta jest właśnie na papierze washi, z którego powstawały książki, wachlarze, origami, lampiony, parasolki, teczki oraz ściany i parawany. Do dziś papier japoński jest uważany za najpiękniejszy na świecie i staje się inspiracją do powstawania pięknych wyrobów, w tym parawanów.
Parawany japońskie współcześnie
Wadą klasycznych japońskich parawanów jest nietrwałość. Ich papierowe ekrany z czasem ulegają zniszczeniu, blakną lub żółkną w kontakcie z wilgocią. O wiele lepiej sprawdzają się parawany, których ramy wykonane są z solidnego drewna, ewentualnie metalu lub innego tworzywa, a ekrany z materiału (np. flizeliny) lub tworzywa sztucznego (np. plastiku). Jeśli zamierzasz kupić oryginalny japoński parawan z drewna i papieru, pamiętaj, że może być bardzo delikatny, a z czasem mogą się pojawiać uszkodzenia. Dlatego warto dbać o taką dekorację, starać się, by nie była wystawiona na nadmierną ekspozycję światła, nie stawiać w wilgotnym miejscu typu kuchnia czy łazienka. Jeśli szukasz inspiracji na wnętrze w stylu japońskim, zajrzyj do naszej oferty parawanów z różnymi motywami.