Plakaty metalowe nalezą do tych artykułów poligraficznych, które zdobywają ostatnimi czasy coraz większa popularność zarówno w naszym kraju, jak i poza jego granicami. W przeważającej większości przypadków owe druki akcydensowe (a zatem wyroby poligraficzne, które nie są książką, czasopismem ani też zadrukowanym opakowaniem) mają charakter dekoracyjny, przygotowuje się je po to, by ozdabiały przestrzeń, w której się pojawią. Nierzadko także dedykuje się im funkcje reklamowe. Najczęściej plakaty metalowe wytwarzane są w sposób seryjny w setkach lub tysiącach egzemplarzy, Zdarzają się niekiedy również modele unikalne, posiadające zwykle znacznie większą wartość materialną oraz artystyczną, gdyż jest to przykład sztuki współczesnej.
Zamysł autora plakatu a jego ostateczny wygląd i funkcja
Twórca jest tu rzecz jasna osobą, która decyduje o ostatecznym charakterze konkretnego plakatu i jego funkcji. Autor zatem może przygotować egzemplarz wpisujący się w nurt sztuki o charakterze użytkowym. Jak najbardziej styl owego plakatu nawiązywać też może do znanej powszechnie, klasycznej szkoły plakatu filmowego. Zdarza się niekiedy i tak, że metalowa powierzchnia staje się podłożem dla dzieła o charakterze malarskim. Każdy z plakatów różni się od siebie między innymi rozmiarem, kolorystyką czy też tematyką.
Plakaty metalowe a estetyka vintage
Bardzo często metalowe plakaty dostępne w naszym kraju przywołują na myśl stylistykę vintage (przypomnijmy, że przyjęło się mawiać, że zaliczamy do niej to, co jest starsze niż dwadzieścia lat). Obecnie termin odnosi się do produktów nawiązujących do poprzednich epok, a stworzone z metalu plakaty bardzo często są przykładami takich właśnie odniesień. Nierzadko pojawiają się na nich chociażby hasła związane z propagandą PRL-u, elementy kojarzące się z amerykańską popkulturą lat pięćdziesiątych albo osiemdziesiątych czy też motywy znane nam z dawnych filmów, dzieł czy innych plakatów.
Jak wygląda proces produkcji metalowych plakatów?
Wyróżnia się dwie zasadnicze metody nanoszenia druku na powierzchnię metalu. Pierwsza z nich to tradycyjna, znana od lat technika analogowa. Zwana jest ona niekiedy także techniką mechaniczną, polega bowiem na wywieraniu na metalową powierzchnię nacisku, która ma postać formy drukowej (impact). W czasach dawniejszych była ona jedyna dostępną techniką nanoszenia druku na materiał, dziś jednak coraz częściej jest zastępowana inną. Drugą (znacznie bardziej nowoczesną metodą nanoszenia druku na metal) metodą jest technika elektroniczna, zwana innymi słowy cyfrową. Druk cyfrowy to dziś coraz powszechniejsza metoda, nie wiąże się ona z dużymi kosztami produkcji, pozwala jednak na uzyskanie wysokiej jakości wyrobu. Krótka faza przygotowawcza, duża wytrzymałość druku oraz wysoka odporność na ścieranie czy też promieniowanie UV to także bardzo istotne zalety takiego rozwiązania. Jeśli zaś chodzi o plakaty określane mianem dzieł sztuki, mamy w tym przypadku do czynienia z ręcznymi technikami zdobniczymi. Pędzlami oraz innymi dedykowanymi materiałami nanosi się farbę na powierzchnię metalu.
Techniki druku wykorzystywane najczęściej do tworzenia plakatów metalowych
Jeśli chodzi o klasyczne, używane od dawna techniki, wspomnieć należy o metodzie fleksodruku (której początki datuje się na schyłek dziewiętnastego wieku). W tym przypadku farby szybkoschnące lub formy drukowane nanoszone są na szablon zrobiony z metalu. Dość powszechnie stosowana jest też technika sitodruku, w wyniku której uzyskuje się odporny i bardzo wydajny wielokolorowy druk. Farba nakładana jest tutaj na szablon, dzięki zastosowaniu metody sitodruku można szybko i wygodnie tworzyć wieloseryjne egzemplarze plakatów metalowych. Jeśli chodzi o metody druku cyfrowego, nierzadko używa się druku natryskowego. Urządzenie drukujące z głowicami natryskowymi wyrzucają z siebie krople farby, które lądują na powierzchni metalu. Dość często stosuje się dziś także nowoczesną formę druku UV. Dzięki jej wykorzystaniu otrzymujemy nadruk na metalu, który powstał dzięki promieniom UV. Gdy zaś korzysta się z farb rozpuszczalnikowych, mamy do czynienia z drukiem solwentowym. Plakat metalowy to forma graficzna, która przeszła wiele przeobrażeń, lecz od lat cieszy się dużym powodzeniem.
